อรรถกถาฉพุทธธรรมวาระ

พึงทราบวินิจฉัยในพุทธธรรมวาระ ดังต่อไปนี้. บทว่า ทิยฑฺฒสตํ
มีธรรม 150 คือ 25 รวม 6 ครั้ง เป็นธรรม 150 มีนิรุตติ คูณด้วย 2
(300) มีญาณคูณด้วย 2 (600). บทว่า ปฏิสมฺภิทาธิกรเณ คือใน
คัมภีร์ปฏิสัมภิทา. บทว่า อฑฺฒนวธมฺมสตา นี้ คือ มีธรรม 850 อย่างนี้
คือ ในสัจจะ4 ที่กล่าวแล้วครั้งแรก 60 ในสติปัฏฐาน 4 รวม 60 ในไวยากรณ-
ภาษิตของพระโพธิสัตว์ 7 ในธรรม 5 มีตั้งอยู่ในอภิญญาเป็นต้น 125 ใน
ธรรม 5 มีขันธ์เป็นต้น 125 ในอริยสัจ 4 อีก 100 ในปฏิสัมภิทา 4
รวม 100 ในพุทธธรรม 6 รวม 150.
แม้อรรถก็เป็นอย่างนั้นเหมือนกัน. มีนิรุตติ 120 ในฐานะ 3 มีสัจจะ
เป็นต้น มีนิรุตติ 140 ในไวยากรณภาษิต 7 มีนิรุตติในอภิญญาเป็นต้น และ
ในขันธ์เป็นต้นอย่างละ 150 มีนิรุตติอย่างละ 200 ในอริยสัจ 4 และใน
ปฏิสัมภิทา มีนิรุตติ 300 ในพุทธธรรม รวมเป็นมีนิรุตติ 1,700. มีญาณ
3,400 อย่างนี้ คือ มีญาณอย่างละ 200 ในฐานะ 3 มีสัจจะเป็นต้น มีญาณ
280 ในไวยากรณภาษิต 7 มีญาณอย่างละ 500 ในอภิญญาเป็นต้น และ
ในขันธ์เป็นต้น มีญาณอย่างละ 400 ในปฏิสัมภิทา 4 มีญาณ 600 ใน
พุทธธรรม.
จบอรรถกถาปฏิสัมภิทากถา